دانستنیهای حمل و نقل
بارنامه سند حمل و نقل
تعریف
بارنامه: از بارنامه در قوانین ایران تعریف دقیقی نشده است، لیکن در بند 1
ماده 383 قانون تجارت به صدور بارنامه اشاره گردیده است . در ماده 46 قانون
مالیاتهای مستقیم مصوب سال 1381 تسریع گردیده است که موسسه های حمل و نقل
مسئول تنظیم دقیق بارنامه هستند و باید هویت و نشانی صحیح صاحب کالا و سایر
اطلاعات مربوط را در آن درج نمایند. و نسخ کافی اوراق مذکور را حداقل تا
پنج سال از تاریخ صدور نگاهداری کنند. لذا میتوان بارنامه را بشرح ذیل
تعریف نمود.بارنامه اوراق بهاداری است که از طرف موسسه حمل ونقل صادر و
مشخصات کالا و نام و آدرس گیرنده و فرستنده کالا و میزان کرایه و مشخصات
تعداد و وزن کالا در آن قید میگردد.
انواع بارنامه رایج در حمل ونقل
نوع
بارنامه با توجه به نوع وسیله مورد استفاده برای حمل معین میشود، یا به
تعبیر دیگر از وسایل گوناگون که برای حمل کالاهای مختلف استفاده میشود از
بارنامه های متفاوتی استفاده میگردد، که رایجترین آنان عبارتند از :
بارنامه حمل با کامیون
|
CMR / Truk Way Bill
|
بارنامه حمل با کشتی
|
Ocean / Marin Bill of lading
|
بارنامه حمل با هواپیما
|
Air Way Bill
|
بارنامه حمل با قطار
|
Rail Way Bill
|
بارنامه حمل سراسری؛ حمل با کامیون ـ قطار ـ کشتی
|
Through Bill of Lading
|
بارنامه حمل مرکب؛ حمل با کامیون ـ کشتی ـ قطار
|
FIATA
|
-1-1بارنامه حمل با کامیون برای جابجایی کالا در داخل کشور (بارنامه جاده ای داخلی(
این
نوع بارنامه توسط دولت چاپ و طی مقررات از طریق سازمان راهداری و حمل ونقل
جاده ای در اختیار موسسات و شرکتهای حمل ونقل قرار داده میشود. بارنامه
جاده ای داخلی دارای شش نسخه میباشد که توزیع نسخ آن به شرح ذیل است.
1 - مخصوص گیرنده کالا (نسخه تمبردار)
2 - مخصوص سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای
3 – مخصوص راننده
4 – مخصوص فرستنده کالا
5 و 6 – مخصوص شرکت یا موسسه حمل و نقل
اطلاعات مندرج در بارنامه جاده ای داخلی
شماره
بارنامه - سریال بارنامه - نام ونام خانوادگی و آدرس فرستنده - نام و نام
خانوادگی و آدرس گیرنده - نام ـ نام خانوادگی ـ شماره شناسنامه و کد ملی ـ
محل سکونت ـ شماره گواهینامه ـ محل صدور و شماره کارت هوشمند و یا دفترچه
کار راننده اول و راننده دوم - شماره پلاک وسیله نقلیه ـ سری پلاک ـ محل
شماره گذاری ـ نوع بارگیر ـ کارخانه ساخت ـ شماره کارت هوشمند ناوگان ـ نام
محموله ـ وزن ـ نوع بسته بندی ـ تعداد بسته ـ مبدأ بارگیری ـ مقصد تخلیه
مبلغ کل کرایه ....... پیشکرایه ....... باقیمانده کرایه ............ حق
پایانه .............. کمسیون دریافتی ضمناً مهر و امضاء موسسه حمل ونقل در
بارنامه درج و بارنامه میبایست به امضاء راننده و گیرنده کالا نیز برسد.
-1-2بارنامه حمل بین المللی با کامیون
اینگونه
بارنامه ها که تابع کنواسیون حمل و نقل (CMR) صادره میشود راهنامه بین
المللی (CMR) نامیده میشود. در بارنامه CMR (گیرنده ـ محل تحویل کالا ـ محل
و تاریخ بارگیری ـ حمل کننده ـ فرستنده ـ مشخصات کالا ـ و شماره ترانزیت
کامیون و نام راننده و مشخصات کالا شامل وزن، تعداد، نوع کالا، تعداد بسته
ها، نوع بستته بندی و علامت و شماره ها قید میگردد. CMR می بایست به مهر
ورود و خروج کشور مقصد ممهور گردد.
2ـ بارنامه حمل با کشتی
اولین
بار تعریف بارنامه دریایی در کتاب راهنمای دریایی (Le Guidon Demer) چنین
آمده است: بارنامه سندی است که از طرف صاحب کشتی با ذکر تعداد و کیفیت
محموله تنظیم و برابر آن محموله به کشتی بارگیری میشود. در قانون دریایی
ایران مصوب سال1343 تعریف بارنامه دریایی در بند هفت از ماده 52 بشرح ذیل
تعریف شده است. «بارنامه دریایی سندی است که مشخصات کامل بار در آن قید و
توسط فرمانده کشتی یا کسی که از طرف او برای این منظور تعیین شده است امضاء
گردد و به موجب آن متعهد شود بار توسط کشتی به مقصد، حمل و تحویل گیرنده
داده شود.»بارنامه ، قرارداد حمل و اعتبار اسنادی ساده ترین معامله، از یک
فروشنده، یک خریدار و یک وسیله حمل تشکیل میشود که در آن فروشنده موظف است
کالا را طبق سفارش خریدار آماده و بسته بندی نماید و آن را با وسیله ای تا
مقصد مورد نظر خریدار حمل کند، حامل در ازای تحویل گیرنده رسیدی بنام
بارنامه صادر میکند و با توجه به کیفیت و کمیت کالا به فروشنده یا صاحب
کالا میدهد. مسئولیت حامل این است که محموله را مطابق مشخصات و مقدار و
تعداد مندرج در بارنامه به خریدار تحویل نماید.
اطلاعات مندرج در بارنامه
معمولاً اطلاعات ذیل در کلیه بارنامه درج میشود.
شماره بارنامه
|
B/L NO
|
نام و آدرس حامل
|
Carrier Address
|
نام و آدرس فرستنده
|
Shipper Address
|
نام و آدرس گیرنده کالا
|
Consignee Address
|
نام و آدرس طرف ابلاغ شونده
|
Notify Address
|
نام یا شماره وسیله حمل
|
VesseI,s Name / Truck No
|
شماره سفر / شماره پرواز *
|
Voyage No / Flight No
|
مبدأ بارگیری یا ردیافت کالا
|
Place of Loading
(RCPT of Cargo)
|
نام مقصد یا تحویل کالا
|
Place of Delivery
|
مشخصات کالا
|
Specifications
|
تعداد بسته ها و نوع بسته بندی
|
Numbers And Kinds of Packages
|
شرح کالا
|
Description of Goods
|
وزن ناخالص کالا
|
Gross Weight
|
ابعاد کالا
|
Dimension
|
نحوه پرداخت کرایه حمل (پیش پرداخت یا پرداخت در مقصد (پسکرایه)
|
Payment (Carriage Paid.or. (Carriage Forward
|
تعداد نسخه های اصلی صادر شده
|
Number of original (s) B/L s issmed
|
تاریخ حمل و تاریخ صدور بارنامه
|
Date of issue and Transport
|
شماره اعتبار اسنادی . ثبت سفارش *
|
L/C no
|
امضاء حمل کننده یا نماینده او
|
Signature of Carrier or his authorized agent
|
شماره سفر / شماره پرواز ـ معمولاً به جهت
کنترل تعداد تردد وسیله نقلیه برای هر سفر آن شماره اختصاص داده میشود و
شماره مذکور در حمل با کشتی و کامیون به شماره سفر و در حمل با هواپیما
شماره پرواز نامیده میشود.
اعتبار اسنادی:
اعتبار اسنادی (1) قراری
است که بموجب آن یک بانک (2) بنا به درخواست و دستور خریدار (3) بانک دیگری
را (4) مجاز میدارد تا چنانچه در طول مدت معینی (5) فروشنده (6 اسناد حمل
(7) کالای سفارشی خریدار را طبق شرایط مندرج در اعتبار به آن بانک تسلیم
نماید حداکثر تا میزان مبلغ اعتبار (8) به او پرداخت و سپس اسناد مزبور را
جهت واگذاری به خریدار برای بانک دستور دهنده ارسال دارد.
Documentary Letter of Credit. L/C -
Issuing Bank of the Letter of credit -
بانک صادر کننده اعتبار ـ بانک دستور دهنده ـ بانک محلی
Buyer, ordered, Importer, Applicant -
خریدار ـ سفارش دهنده ـ دستور دهنده ـ وارد کننده ـ متقاضی
Adniging Bank of the Letter of Credit -
بانک ابلاغ کننده اعتبار ـ بانک فروشنده ـ کارگزار
Expire, Date, Validity, Maturity -
سررسید ـ مدت اعتبار ـ تاریخ انقضای مدت اعتبار
Seller, Beneficiary –
فروشنده ـ ذینفع اعتبار ـ شخصی که وجه اعتبار را دریافت میدارد.
علی احمدی
نظر تستی